Waarom we slapen

Waarom we slapen…

“Slapen is geen geringe kunst: je moet er de hele dag voor wakker blijven.” (Friedrich Nietzsche)

Het ‘schone slaapster syndroom’ bestaat echt. Het is is ook gekend als het Kleine Levin Syndroom, een neurologische aandoening waardoor je extreem moe bent en soms wel 20 uur na elkaar kan slapen. Gelukkig hebben maar heel weinig mensen hier last van.

Maar ook zonder aandoening brengen we ongeveer één derde van ons leven slapend door. Matthew Walker is een neuroloog die al meer dan 20 jaar slaap bestudeert. Volgens hem zijn de gevolgen van slaaptekort gigantisch:

  • Als je te weinig slaapt, ben je minder aantrekkelijk.  Men spreekt niet voor niets over een ‘schoonheidsslaap’.
  • Je capaciteit om te leren en nieuwe informatie op te nemen daalt. Volgens Mathew Walker is slaapdeprivatie zelfs een determinerende factor bij het ontstaan van Alzheimer. Het is zo dat wanneer we ouder worden, we minder slapen én daardoor ook minder goed kunnen onthouden. Het is dan ook een mythe dat ouderen minder slaap zouden nodig hebben.
  • Je emotionele stabiliteit daalt drastisch bij slaapgebrek.
  • Je seksleven en je capaciteit om kinderen te krijgen lijdt eronder, want slaapgebrek heeft een effect op je sekshormonen. Mannen die slechts 5 tot 6 uur slapen hebben bijvoorbeeld dezelfde hoeveelheid testosteron als mannen met een leeftijd van 10 jaar ouder dan zijzelf. Hetzelfde fenomeen zien we bij vrouwen.
  • Je hart lijdt onder slaapgebrek: op wereldschaal is er een toename van hartaanvallen met maar liefst 24% op het moment dat men overschakelt van winter- naar zomeruur. Maar wanneer we terug een uur slaap winnen – bij invoering van het winteruur – daalt dat aantal terug met 21%.
  • Het aantal verkeersongevallen en zelfmoorden stijgen en zelfs straffen van rechters zijn strenger op de maandagen dat mensen een uur slaap minder hadden na invoering van het zomeruur.

Redenen genoeg dus om te zorgen voor een goede slaap. Tijdens diepe slaap worden al je lichamelijke functies zoals je hart en bloedvatensysteem en je immuunsysteem ge-reset. Tegelijk worden je herinneringen verankerd in je geheugen. In de REM (Rapid Eye Movement)- fase of je droomfase krijgen je herinneringen van de dag bovendien de kans om te associëren met andere herinneringen in je geheugen. Daar zit ook een bron voor creativiteit. Sommige mensen kunnen zelfs ‘lucide’ dromen hebben. Dan droom je en weet je tegelijk dat je aan ’t dromen bent.  Als je daar vaardig genoeg mee bent, kan je je dromen bewust gebruiken om avonturen te beleven, jezelf beter te leren kennen, creatief problemen op te lossen, inspiratie te vinden of jezelf te genezen van allerlei kwalen.

Leestips:

Walker Matthew, Slaap, Nieuwe wetenschappelijke inzichten over slapen en dromen, de Geus, 2018.

Matthew Walker op youtube:

Tuccillo Dylan, Zeizel Jared en Peisel Thomas, Lucide dromen, Zo doe je dat, Lannoo, Tielt, 2013.